| ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ |
ΟΡΙΣΤΙΚΗ: Συναντάται σε όλους τους χρόνους και στα τρία πρόσωπα ενικού και πληθυντικού. Παίρνει άρνηση δε.
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ: Συνοδεύεται από τα μόρια ας και να και συναντάται μόνο σε τρεις χρόνους (ενεστώτα, αόριστο, παρακείμενο) σε όλα τα πρόσωπα. Παίρνει άρνηση μη(ν).
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ: Συναντάται μόνο στον ενεστώτα και στον αόριστο στο β πρόσωπο ενικού και πληθυντικού.
Σημείωση: η απαγόρευση δεν μπορεί να εκφραστεί με γνήσια προστακτική, γι’ αυτό δανειζόμαστε τύπους της υποτακτικής, π.χ. (να) μην πας σπίτι
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΓΚΛΙΣΕΩΝ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
| ΔΗΛΩΝΕΙ | ΕΚΦΕΡΕΤΑΙ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ |
| Γεγονός πραγματικό | Με όλους τους χρόνους | Η Μαρία γράφει τις ασκήσεις |
| Γεγονός δυνατό | Με θα +οριστική παρατατικού ή υπερσυντελίκου | Αν πρόσεχα, δε θα είχα χτυπήσει. |
| Το πιθανό | Με θα+οριστική κάθε χρόνου | Ο Γιώργος λείπει. Θα είναι άρρωστος |
| Ευχή | Με τα μακάρι,είθε,άμποτε, να,ας + οριστική παρελθοντικού χρόνου | Ας έφτανες κάποτε στην ώρα σου! |
| Παράκληση | Με ενεστώτα σε ερώτηση | Δεν έρχεσαι μαζί μου; |
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
| ΔΗΛΩΝΕΙ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ |
| Το ενδεχόμενο, πιθανό | Ίσως να ακούσω λίγη μουσική |
| Το επιθυμητό | Να σε βλέπουμε συχνότερα |
| Προτροπή | Ας φύγουμε από εδώ γρήγορα |
| Παραχώρηση | Εντάξει, ας μείνουμε σπίτι απόψε. |
| Ευχή | Να είσαστε πάντα καλά |
| Απορία | Πότε να περάσω από το μαγαζί ; |
| Προσταγή ή απαγόρευση | Να προσέχεις τα λόγια σου\ Μην ξανάρθεις εδώ |
| Το δυνατό | Τότε να δεις τι αξίζω. |
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
| ΔΗΛΩΝΕΙ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ |
| Προσταγή | Έλα αμέσως εδώ |
| Προτροπή | Μελετάτε πιο πολύ |
| Παράκληση | Πάρε με τηλέφωνο, σε παρακαλώ |
| Ευχή | Γίνε γρήγορα καλά |
| Έντονη ενέργεια | Τρίβε τρίβε, το κατέστρεψε τοχαλί |
συνοπτικός πίνακας
(πηγή http://xtsat.blogspot.com)
ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ |
- ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
| ΠΑΡΟΝ | ΠΑΡΕΛΘΟΝ | ΜΕΛΛΟΝ |
| ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ | ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ | ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ |
| Ο παρακείμενος ανήκει στους παροντικούς και στους παρελθοντικούς χρόνους ,γιατί αν και αναφέρεται σε ένα γεγονός που έγινε στο παρελθόν , τα αποτελέσματά του διαρκούν ως το παρόν |
- ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
| ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ (παρουσιάζουν κάτι συνοπτικά) | ΜΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ(φανερώνουν εξακολούθηση ή επανάληψη) | ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟ(φανερώνουν ότι κάτι έχει ολοκληρωθεί) |
| ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ | ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ | ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ |
- ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
| ΜΟΝΟΛΕΚΤΙΚΟΙ: οι χρόνοι που σχηματίζονται με μία λέξη (ενεστώτας, παρατατικός, αόριστος) | ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΟΙ: οι χρόνοι που σχηματίζονται με δύο ή παραπάνω λέξεις.(όλοι οι υπόλοιποι) |
- ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ
| ΕΝΕΣΤΩΤΙΚΟ | ΑΟΡΙΣΤΙΚΟ |
| Δηλώνεται το μη συνοπτικό ποιόν ενέργειας | Δηλώνεται το συνοπτικό και συντελεσμένο ποιόν ενέργειας |
- Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ
- Είναι ένα –ε μπροστά από το θέμα για όσα ρήματα αρχίζουν από σύμφωνο στον παρατατικό και αόριστο π.χ. χάνω-έχασα
- Όσα ρήματα αρχίζουν από φωνήεν ή δίψηφο δεν παίρνουν αύξηση, αλλά κρατούν το φωνήεν ή το δίψηφο σε όλους τους χρόνους π.χ. ανοίγω-άνοιξα
- Μερικά σύνθετα με α συνθετικό επίρρημα ή πρόθεση παίρνουν εσωτερική αύξηση π.χ. καταστρέφω-κατέστρεψα
- Η αύξηση (και η εσωτερική) μένει όταν τονίζεται αλλά χάνεται όταν δεν τονίζεται π.χ. έχασα αλλά χάσαμε, κατέστρεψα αλλά καταστρέψαμε.
ΚΛΙΣΗ ΡΗΜΑΤΩΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ
| Ενεστώτας | Παρατατικός | Μέλ. εξακολ. | |
| Εγώ | γράφω | έγραφα | θα γράφω |
| Εσύ | γράφεις | έγραφες | θα γράφεις |
| Αυτός | γράφει | έγραφε | θα γράφει |
| Εμείς | γράφουμε | γράφαμε | θα γράφουμε |
| Εσείς | γράφετε | γράφατε | θα γράφετε |
| Αυτοί | γράφουν | έγραφαν | θα γράφουν |
| Αόριστος | Μέλ. στιγμιαίος | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος |
| έγραψα | θα γράψω | έχω γράψει | είχα γράψει |
| έγραψες | θα γράψεις | έχεις γράψει | είχες γράψει |
| έγραψε | θα γράψει | έχει γράψει | είχε γράψει |
| γράψαμε | θα γράψουμε | έχουμε γράψει | είχαμε γράψει |
| γράψατε | θα γράψετε | έχετε γράψει | είχατε γράψει |
| έγραψαν | θα γράψουν | έχουν γράψει | είχαν γράψει |
ΚΛΙΣΗ ΡΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ
| Ενεστώτας | Παρατατικός | Μέλ. εξακολ. | |
| Εγώ | δένομαι | δενόμουν | θα δένομαι |
| Εσύ | δένεσαι | δενόσουν | θα δένεσαι |
| Αυτός | δένεται | δενόταν | θα δένεται |
| Εμείς | δενόμαστε | δενόμαστε | θα δενόμαστε |
| Εσείς | δένεστε | δενόσαστε | θα δένεστε |
| Αυτοί | δένονται | δένονταν | θα δένονται |
| Αόριστος | Μέλ. στιγμιαίος | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος |
| δέθηκα | θα δεθώ | έχω δεθεί | είχα δεθεί |
| δέθηκες | θα δεθείς | έχεις δεθεί | είχες δεθεί |
| δέθηκε | θα δεθεί | έχει δεθεί | είχε δεθεί |
| δεθήκαμε | θα δεθούμε | έχουμε δεθεί | είχαμε δεθεί |
| δεθήκατε | θα δεθείτε | έχετε δεθεί | είχατε δεθεί |
| δέθηκαν | θα δεθούν | έχουν δεθεί | είχαν δεθεί |
συνοπτικός πίνακας
(πηγή http://xtsat.blogspot.com)
Ήρθε η ώρα να φτιάξουμε το σχεδιάγραμμά μας
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
http://users.sch.gr/olpaizi/sunthesh2/sunthesi5.htm
Η ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Ο σκοπός των Παιδικών Χωριών SOS είναι να βοηθούν παιδιά που έχουν ανάγκη φροντίδας και προστασίας, γιατί έχουν βρεθεί μακριά από το φυσικό, οικογενειακό τους περιβάλλον, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να ξαναβρούν ένα μόνιμο σπίτι και να ζήσουν σε ένα περιβάλλον, το οποίο πλησιάζει το πλαίσιο της φυσικής οικογένειας.
Σε μία οικογένεια SOS ζουν μαζί έξι ως οκτώ παιδιά, αγόρια και κορίτσια διαφορετικών ηλικιών, που μεγαλώνουν μαζί σαν αδέλφια και φοιτούν στα τοπικά δημόσια σχολεία. Η επιλογή των παιδιών στα Παιδικά Χωριά γίνεται με αποκλειστικό κριτήριο την ανάγκη προστασίας τους, ανεξάρτητα από τη φυλή, την εθνικότητα ή τη θρησκεία τους.
Ένα Παιδικό Χωριό SOS αποτελείται από 15-20 σπίτια και κτίζεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές αποτελώντας μέρος της περιφέρειας της πόλης, αλλά και μια γέφυρα προς την κοινωνία για τα παιδιά που ζουν σε αυτό.
Τα Παιδικά Χωριά SOS αναλαμβάνουν την ευθύνη των παιδιών από μικρή ηλικία, προσφέροντας συνεχή εκπαίδευση στα σχολεία της περιοχής, και τα καλύπτουν μέχρι την πλήρη κοινωνική και επαγγελματική τους αποκατάσταση. Μετά την ολοκλήρωση της βασικής τους εκπαίδευσης και κατά τη διάρκεια της μαθητείας τους σε ένα επάγγελμα ή των σπουδών τους, ζουν στη Στέγη Νέων, η οποία είναι το λογικά αναγκαίο συμπλήρωμα στην παιδαγωγική αντίληψη της φιλοσοφίας μας.
∗ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
∗ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ
1η § Η παροχή στέγης, φροντίδας και οικογένειας σε άπορα παιδιά
2η§ Η συμβίωση, η εκπαίδευση και η επιλογή των παιδιών
3η§ Υποδομές και κοινωνική ένταξη
4η§ Πρόνοια για το μέλλον και επαγγελματική αποκατάσταση
∗ΣΥΝΔΕΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ο θεσμός της οικογένειας
Μόγκα Νικολέτα 